کردستان با گستردگی ۲۸٬۲۰۳ کیلومتر مربع در غرب ایران قرار دارد. این استان که در دامنه‌ها و دشت‌های پراکنده سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفته است، از شمال به استان‌های آذربایجان غربی و زنجان، از شرق به همدان و زنجان، از جنوب به استان کرمانشاه و از غرب به کشور عراق محدود است. مرکز این استان، شهر سنندج است. استان کردستان براساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۷۵ دارای ۸ شهرستان، ۱۲شهر، ۲۱ بخش، ۷۸ دهستان و ۱۷۶۵ آبادی دارای سکنه بوده است. شهرستان‌های این استان عبارتند از: بانه، بیجار، دهگلان٬ دیواندره، سروآباد٬ سقز، سنندج، قروه، کامیاران و مریوان.

نـام کردستان : کردستان متشکل از دو کلمه «کرد» و پسوند «ستان» به معنی مکان می باشد. کردستان مکان و سرزمین کردها می باشد. ناحیه ای است در ایران واقع شده است. کلمه کردستان برای اولین بار بطور رسمی در دوره سلجوقی بکار برده شد و از آن پس ثبت گردید.

این استان عمدتاً تحت تاثیر جریان هوای مرطوب اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه است، ولی در برخی از ماه‌های

زمستان، توده هوای سردی از اطراف شمال، هوای مدیترانه‌ای آن را متاثر کرده و موجب کاهش قابل توجه دما

می‌شود.

از نظر تاریخی ، تاریخ باستانی آذربایجان با تاریخ قوم ماد در آمیخته است. قوم ماد پس از مهاجرت به ایران آرام آرام

قسمت‌های غربی ایران از جمله آذربایجان را تصرف کردند.

مقارن این ایام دولت‌هایی در اطراف ‎آذربایجان وجود داشت

که از آن جمله می‌توان به دولت آشور در شمال بین النهرین،

دولت هیق در آسیای صغیر، دولت اورارتو در نواحی شمال و

شمال غرب، اقوام کادوسی در شرق و کاسی‌ها در حوالی

کوه‌های زاگرس اشاره کرد.

بعد از تاسیس دولت ماد، آذربایجان به ماد کوچک معروف

شد و مشتمل بر شهرهای قدیمی همدان ، ری ، اصفهان و

کرمانشاه بود . بعد از غلبه اسکندر مقدونی به ایران،

سرداری به نام آتورپات در آذربایجان ظهور کرد و از اشغال آن

توسط یونانیان ممانعت به عمل آورد.

از آن به بعد این سرزمین به نام آتورپاتگان معروف شد.

آتورپات به پادشاهی رسید و آن ناحیه را مستقل اعلام کرد.

حکومت جانشینان آتورپات در آذربایجان در زمان اشکانیان

نیز ادامه یافت و این منطقه توانست کماکان استقلال خود را

حفظ کند. سر انجام اردشیر بابکان موسس سلسله

ساسانی بر حکمرانان آذربایجان استیلا یافت.

ارومیه

شهرارومیه درجلگه‌ای‌ به طول‌70 کیلومتری وعرض 30 کیلومتردرکناردریاچه ارومیه گسترده است. پیشینه تاریخی

واستقراراین شهردرمسیرقفقاز،ارمنستان،آسیای صغیروبین النهرین ونیززمین‌های بارور‌‌‌‌‌‌ وآب وهوای مساعد ‌، اهمیت

بسیارویژهای رابه آن بخشیده است.

انتساب چند زرتشتی که درهنگام تولد عیسی(ع) به بیت اللهم رفته بودند و در ارومیه مدفونند حاکی از آن است که

این شهریکی از بزرگترین کانون های مذهبی واجتماعی گذشته های دوربوده است و سرداران‌وامپراطوران روم جهت

دستیابی به وپایتخت ساسانیان(گزنا) - تخت سلیمان - بارها از آن عبور کرده اند.

نام باستانی این شهرودریاچه آن چی چست وچی چتا است. سریانیان آن را اورمیا وارمنی‌ها اورمی و اعراب آنرا

ارمیّه وایرانیان ارومی یا ارومیه نوشته‌اند. بعد از اسلام نیز ارومیه دومین شهر مهم آذر‌بایجان،‌ پس از مراغه ، به شمار

می رفت.

از قرن 15 میلادی که ترکان جایگزین امپراطور روم شرق شدند، بازار ارومیه به عنوان شهر سرحدی اهمیت فوق

العاده‌ای پیدا کرد واز برج وباروی مهمی برخوردار شدند. شهر ارومیه نقطه طلاقی اقوام وادیان پیرامون خود از قبیل

آشوری‌ها، ارمنی‌ها ، یهودی‌ها وبالاخره مسلمانان بود و به تبع آن حائز ویژگی‌هایی شد.

در حال حاضر شهر ارومیه دارای یازده بخش و789 آبادی است. از مجموع دهات ارومیه بالغ بر37 قریه مسیحی نشین

وجود دارد ودر 59 قریه دیگر با مسلمانان مخلوط هستند. مسیحیان آرامی نژاد ارومیه ، خود را آشوری یا آسوری می

خوانند.

استان آذربایجان شرقی یکی از استان‌های جمهوری اسلامی ایران است. این استان بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین استان ناحیهٔ شمال غربی ایران (آذربایجان) محسوب می‌شود. استان آذربایجان شرقی از سمت شمال به جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان، از سمت غرب و جنوب غرب به استان آذربایجان غربی، از سمت شرق به استان اردبیل و از سمت جنوب شرق به استان زنجان محدود شده‌است. این استان دارای آب و هوای سرد کوهستانی بوده و کلّ محدودهٔ استان را کوه‌ها و ارتفاعات تشکیل داده‌اند. مساحت استان آذربایجان شرقی، ۴۵٬۴۹۱ کیلومتر مربع است که از این جهت، یازدهمین استان بزرگ ایران محسوب می‌شود. این استان محل اتصال دو رشته کوه مهم و اصلی کوه‌های ایران، یعنی البرز و زاگرس است و بلندترین نقطهٔ آن، قلهٔ کوه سهند است. مرکز استان آذربایجان شرقی، کلان‌شهر تبریز است. از شهرهای مهم و اقماری این استان می‌توان به مراغه، مرند، میانه و اهر اشاره کرد. آذربایجان شرقی رتبهٔ اول صادرات غیرنفتی در کشور را داراست. همچنین این استان امن‌ترین و کم‌جرم ترین استان ایران به شمار می رود.

پیشینه:

عمارت شهرداری تبریز

استان آذربایجان شرقی در گذشته بخشی از سرزمین تاریخی ماد بوده که به «ماد کوچک» شهرت یافته بود. در

زمان حکمرانی اسکندر مقدونی بر ایران در ۳۳۱ سال پیش از میلاد، شهربان منطقهٔ ماد کوچک که سرداری به‌نام

«آتورپات» یا «آتروپاتن» بوده، علیه اسکندر قیام کرده و با انعقاد پیمانی دست یونانیان را از آذربایجان کوتاه ساخت.

اسکندر مقدونی نیز آتروپات را به شرط پیروی از امپراتوری او، در این منطقه باقی نگه داشت.

جانشینان اسکندر پس از مرگ وی به جنگ و نزاع با یک‌دیگر پرداختند و در همین دوران بود که آتروپات حاکم منطقهٔ

ماد کوچک شد. نام این منطقه نیز به‌جهت تقدیر از زحمات وی در مقابل بیگانگان به «آتروپاتگان» معروف شد. بعدها

نیز به نام‌های مختلفی نظیر «آذربادگان» و «آذرآبادگان» مشهور گشت.

آذرپاتکان در دورهٔ ساسانیان ساتراپ‌نشین و یکی از مهم‌ترین ایالت‌های ایران بوده که به‌جهت قرارگرفتن آتشکده‌های

بزرگ و مشهور نظیر آتشکدهٔ آذرگشسنب در آن به آذربایجان شهرت یافت. پس از ورود اسلام به ایران نیز آذربایجان از

مهم‌ترین ایالت‌ها بوده و حوادث تاریخی بسیاری در آن رخ داده‌است.

استان اردبیل در شمال غربی فلات ایران، با بیش از 18 هزار و 50 کیلومتر مربع، یک درصد مساحت کل کشور را تشکیل می دهد. این استان از شمال به رود ارس ، دشت مغان و بالها رود در جمهوری آذربایجان، از شرق به رشته کوههای طالش و بغرو در استان گیلان ، از جنوب به رشته کوه ها، دره ها و جلگه های به هم پیوسته استان زنجان و از غرب به استان آذربایجان شرقی محدود است .

چهار شهرستان این استان در طول 5/282 کیلومتر با جمهوری آذربایجان هم مرز هستند. در 159 کیلومتر از این مرز، رودهای ارس و بالهارود جریان دارند. در طول این مرز، استان اردبیل با جمهوری آذربایجان از دو نقطه اصلاندوز و بیله سوار ارتباط دارد. آذربایجان شرقی مرزهای مشترک با شهرستانهای پارس آباد ، مشکین شهر ، اردبیل و خلخال دارد. استان اردبیل همچنین در جنوب با استان زنجان همجوار است. این استان از مشرق با استان گیلان از طریق شهرهای اردبیل و خلخال و رشته کوه طالش همسایه می باشد. راه ارتباطی استان اردبیل با مرکز کشور از طریق محور اردبیل ـ آستارا ( گردنه حیران ) واز راه رشت و قزوین به تهران میسر می شود. استان اردبیل به پیشنهاد دولت و تصویب مجلس شورای اسلامی در سال 1372 از محدوده سیاسی ـ اداری استان آذربایجان شرقی جدا شده و به عنوان استانی مستقل در تقسیمات کشوری جای گرفت .
این استان دارای شش شهرستان، 16 بخش، شش دهستان و 2193 آبادی است. شهرستان اردبیل دارای چهار نوع آب وهوای مدیترانه ای گرم، مدیترانه ای معتدل، کوهستانی سرد و معتدل است . شهرستان اردبیل یکی از مناطق سردسیر ایران است و بین پنج تا هشت ماه از سال سرد است.
استان اردبیل، مانند بسیاری از مناطق مستعد کشور در زمینه بافت انواع زیراندازها دارای قدمت و اصالت بوده و صنعتگران و هنرمندان روستایی و شهری با عرضه هنر و استعدادهای درخشان خود، توانسته اند نمونه های بارزی از آثار نفیس و ارزنده صنایع دستی را با نام منطقه خود به ثبت برسانند. قالی بافی, ورنی بافی و جاجیم بافی که تقریباً منحصر بفرد بوده و در مناطقی همچون مغان و خلخال توسط هنرمندان بافته می شود. و یا بافت گلیم و مسند که کار خاص هنرمندان بخش های نمین و عنبران و گرمی و خلخال است، از صنایع دستی شاخص استان اردبیل است.

تقسیمات استان گیلان

استان گیلان با مساحت 14711 کیلومتر مربع در میان رشته کوههای البرز و تالش در شمال ایران جای گرفته است. این استان به واحد جغرافیایی جنوب دریای خزر تعلق دارد و با استان های اردبیل در غرب، مازندران در شرق ، زنجان در جنوب و کشور استقلال یافته آذربایجان و دریای خزر در شمال هم مرز و همسایه است. رود سفید تمشک که بین چابکسر و رامسر جاری است، آن را از استان مازندران جدا می کند.

بر اساس تقسیمات کشور سال 1375 ، این استان به مرکزیت رشت، 12 شهرستان، 35 شهر، 30 بخش، 99 دهستان و 2763 آبادی دارد . شهرستان های استان عبارتند از : آستارا ،آستانه اشرفیه، بندر انزلی، رشت، رودبار، رودسر ، شفت ،صومعه سرا ، طوالش ، فومن ،لاهیجان و لنگرود .

تاریخ گیلان با تکیه بر پاره ای اشاره ها و کاوش های باستان شناختی به دوره پیش از آخرین یخبندان ( بین 50 تا 150 هزار سال پیش ) می رسد . با مهاجرت آریایی ها و دیگر اقوام به این سرزمین ، از آمیزش مهاجران و ساکنان بومی منطقه ، قوم های جدیدی پدید آمـدند که در این میان دو قوم « گیل » و « دیلم » اکثریت داشتند . از همان آغاز ، فرمانروایان این قوم از آزادی کامل برخوردار بوده اند و هیچ گاه در برابر بیگانگان و یا در مقابل حکمان دیگر ، تسلیم نشده اند و حتی به اطاعت دولت ماد در نیا مـده انـد . در قـرن ششم پیـش از مـیلاد ، گیلانیان با کوروش هخامنشی متحد شدند و دولت ماد را سرنگون کردند . در زمان ساسانیان ، گیلان استقلال خود را از دسـت داد و اردشیر بابکان به یاری ارتشی مرکب از 300 هزار مرد جنگی و نزدیک به 10 هزار سواره گیلان را تسخیر کرد .

پس از پیروزی عرب های مسلمان بر ایرانیان ، گیلان به مأمن علویان تبدیل شد . در حدود سال 290 هجری قمری ، مردم گیلان و دیلم کم کم به مذهب علویان روی آوردند و در گسترش آن نیز کوشش بسیار کردند. سلسله دیلمیان در دوران فرمانروایی خود به بغداد لشگر کشیدند و خلیفه عباسی را شکست دادند . مغولان در زمان اولجایتو موفق شدند برای مدت کوتاهی این سرزمین را تصرف کنند . گیلانیان در به قدرت رسیدن صفویان نقش مهمی را ایفا کردند.

استان قم دارای مساحتی حدود ۱۴۶۳۱ کیلومتر مربع بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۷۵، به مرکزیت قم دارای یک شهرستان و یک شهر به نام قم بوده‌است که پس از آن پنج سکونتگاه بنام جعفریه (گازران سابق)، کهک، قنوات (حاجی آباد لک‌های سابق)، سلفچگان و دستجرد تبدیل به شهر شده‌اند. در سال ۱۳۷۵ جعفریه داری ۵۴۰۴ نفر و کهک ۲۴۴۸ نفر، قنوات ۶۶۷۵ نفر و دستجرد ۱۰۹۴ نفر جمعیت داشته‌اند. با توجه به منابع متعدد تاریخی موضوع استقلال استانی قم به اواخر قرن دوم هجری باز می گردد. قم تا اواخر قرن دوم هجري تابع اصفهان بود و حاكم مستقلي نداشت. در زمان هارون الرشيد از اصفهان (که شامل چندین استان فعلی کشور بود) جدا شد. این موضوع به علت تعارض مذهبی و سیاسی با حاکمیت مرکزی و عدم پرداخت خراج به آن حکام بود(منبع:کتاب دوره شکل گیری تشیع دوازده امامی نویسنده:Andrew J.Newmanترجمه:موسسه شیعه شناسی) با وجود قدمت, موقعیت مهم جغرافیایی و اهمیت این شهر, به علت تعارض مستمر با حاکمیت مرکزی حتی در تاریخ معاصر تا قبل از پیروزی انقلاب ایران در هر دوره سعی شده بگونه از اهمیت آن بکاهند. در زمان سلطنت پهلوی این امر بشکل توجه بیش از حد به شهرهای همجوار آن مثل اراک و ساوه صورت پذیرفت.

استان مازندران با حدود 24 هزار کیلومتر مربع مساحت بین 47 دقیقه تا 38 درجه و 5 دقیقه ْ عرض شمالی و 50 درجه و 34 دقیقه تا 56 درجه و 14 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است. دریای مازندران در شمال استان تهران و سمنان ، در جنوب واستانهای گیلان و گلستان به ترتیب در غرب و شرق آن قرارگرفته است . براساس آخرین تقسیمــــات کشوری سال 1375 وبا توجه به تفکیک استان گلستان از استان مازندران ، این استان درحال حاضر 14 شهرستان ، 38 شهــر، 34 بخش و 100 دهستان دارد.مرکز این استان شهر ساری است.

استان سمنان با وسعتی برابر 98515 کیلومتر مربع 8/5 درصد مساحت کل کشور است. این استان از نظر مساحت ششمین استان کشور است. و وسعت آن حدود چهار برابر تهران می باشد.

این استان در حال حاضر دارای 4 شهرستان 14 شهر 10 بخش و 28 دهستان است. شهر های آن عبارتند از سمنان، شاهرود، دامغان و گرمسار. شهرهای تابعه استان نیز عبارتند از سمنان، مهدی شهر، شهمیرزاد، سرخه، شاهرود، بسطام، تجن، کلاته، خیج، میامی، بیارجند، دامغان، گرمسار، ایوانکی و آرادان.

استان سمنان در دوران باستان بخشی از چهاردهمین ایالت تاریخی ورن (ورنه) از تقسیمات شانزده گانه اوستایی بود. برخی از دانشمندان این ایالت را گیلان فعلی می دانند ولی قدر مسلم این که ورن یا ورنه متشکل از صفحات جنوبی البرز و خوار شمال سمنان, دامغان, خوار, دماوند, فیروزکوه, شهمیرزاد, لاسگرد, ده نمک و آهوان, قوشه, ویمه و نقاط کوهستانی مازندران بوده است.

استان یزد از سرزمین‌های تاریخی است که در میان ایالتهای قدیمی و بزرگ پارس، اصفهان، کرمان و خراسان قرار داشته‌است. آبادی نشینی در این منطقه از قدمت طولانی برخوردار است. این سرزمین از گذرگاههای مهم در ادوار تاریخی محسوب می‌شده‌است. این ناحیه در دوره هخامنشیان از راههای معتبر موسسه‌های راهداری، مراکز پستی و چاپاری برخوردار بوده‌است. راهداری در یزد قدیم چنان اهمیتی داشت که خاندان آل مظفر از منصب راهداری ناحیه میبد به پادشاهی رسیدند. با این‌همه این استان از درگیری‌ها و جنگ‌های تاریخ کشور ایران تا حدودی ایمنی داشته‌است. سخت‌گذر بودن راه‌ها به همراه محدودیت منابع آبی مانع عمده تسخیر این منطقه توسط بعضی از حکومتهای بزرگ و کوچک حاشیه و پیرامون این منطقه در طول تاریخ بوده‌است.

وجود آثاری از مهر و آناهیتا، ایساتیس و هخامنشی و زندان اسکندر و برج و بارو و کهن درهای بزرگ و عظیم و پناهگاههای متعدد و موبدان و سران ساسانی و ابنیه و یادگارهای بعد از اسلام نظیر مساجد و امامزاده‌ها و مزارها نشانگر فرهنگ و تمدن قبل و بعد از دوره اسلامی بوده‌است.

استان پهناور کرمان که اينک بزرگترين استان ايران است و به قول مرحوم همايون «يگانه خطه خوش آب و خوش هواست»،در ناحيه ای کويری و کم آب قرار دارد.اما در کوهپايه ها و درّه های سرسبز و خرم بعضی روستاهايش آب و هوای بهشتی ،تماشاگران را به سوی خود می خواند و تنوع آب و هوايی آن در جهان کم مانند است؛ به طوری که تقريباً تمام آب و هواها، از گرمسيزری تا سردسيری ،تا بيابانی و مديترانه ای را می توان در پهنه ی گسترده ی اين ديار ديد.تمدن ديرينه ، مردمان هنرمند و پر استعداد ، مواريث فرهنگی و ابنيه ی تاريخی و باستانی ، اقوام و مليت های مختلف و امکانات بالقوّه ی فراوان ، تمايز ويژه ای برای اين سرزمين به وجود آورده است.

تنها شهر خشتی جهان (ارگ بم) متعلق به هزاره های پیش از میلاد به این خطه تعلق دارد و بازار بسیار زیبای شهر کرمان به همراه ده ها اثر باستانی، طبیعی و معماری در این دیار وجود دارد که همواره گردشگران را مجذوب خود نموده و جلوه های جهانگردی این منطقه را به نمایش می گذارند.

استان هُرمُزگان نام یکی از استان‌های کشور ایران است. این استان در جنوب ایران و در شمال تنگه هرمز قرار دارد. کرانه‌های این استان در شرق بر دریای عمان و در غرب بر خلیج فارس قرار دارند.

بعضی از جزیره‌های مهم هرمزگان عبارت‌اند از قشم، کیش، ابوموسی، لاوان، هرمز، لارک، سری.

استان هرمزگان دارای ۱۱ شهرستان، ۲۳ شهر، ۳۳ بخش و ۷۱ دهستان و ۲۱۷۰ آبادی دارای سکنه‌است و بنا به سرشماری بعمل آمده در سال ۱۳۷۵ جمعیت استان هرمزگان ۱۰۶۲۱۵۵ نفر می‌باشد.

استان هرمزگان در حدفاصل بین مختصات جغرافیایی ۲۵ درجه و ۲۴ دقیقه تا ۲۸ درجه و ۵۷ دقیقه عرض شمالی و ۵۳ درجه و ۴۱ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۱۵دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده‌است.این استان حدود ۶۸هزار کیلومتر مربع مساحت دارد که از این نظر هشتمین استان کشور می‌باشد. هرمزگان از جهت شمال و شمال شرقی با استان کرمان، غرب و شمال غربی با استان‌های فارس و بوشهر از شرق با سیستان و بلوچستان همسایه بوده و جنوب آن را آبهای گرم خلیج فارس و دریای عمان در نواری به طول تقریبی ۹۰۰ کیلومتر دربرگرفته‌است. بنا به سرشماری بعمل آمده در سال ۱۳۷۵ جمعیت استان هرمزگان ۱۰۶۲۱۵۵ نفر می‌باشد که از این تعداد ۴۱۹۹۳۸ نفر در بندرعباس ساکن می‌باشند. بندرعباس به‌عنوان مرکز استان امروزه یکی از شهرهای بزرگ ایران می‌باشد که مرکز مهم فعالیتهای اقتصادی و تجاری می‌باشد. این شهر که در قسمت انتهایی خلیج فارس و در فصل مشترک شاهراه خلیج فارس و دریای عمان واقع گردیده‌است که نقش مهمی در زمینه صادرات و واردات کشور ایفا می‌کند.تأسیسات مهم دریایی و زیربنایی کشور همچون بندر شهید رجایی، پالایشگاه نفت بندرعباس، کارخانه آلومینیوم المهدی، کارخانه آلومینیم هرمزگان، کشتی سازی خلیج فارس، فولاد و سیمان هرمزگان از این جمله می‌باشند. این استان از طریق زمین به استانهای بوشهر فارس کرمان و سیستان و بلوچستان ارتباط دارد و با راه آهن به راه آهن سراسری ایران متصل است و از طریق هوا با داشتن فرودگاهای بین المللی بندرعباس، کیش، بندر لنگه و قشم به سراسر جهان متصل است .استان هرمزگان جز< پردرامد ترین استانهای ایران می باشد این استان از نظر درامد جزء5استان برتر ولی متاسفانه از نظر تقسیم بودجه در رده بیست و چهارمین استان قرار دارد.

استان خراسان جنوبی یکی از استان‌های ایران است. این استان در شرق ایران واقع شده و مرکز آن، شهر بیرجند است. استان خراسان جنوبی، با مصوبه مجلس شورای اسلامی و پس از تقسیم استان خراسان به سه استان، در سال ۱۳۸۲ ایجاد شد.

مساحت این استان ۹۵٬۳۸۵ کیلومتر مربع است که از این نظر هشتمین استان ایران است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵، جمعیت آن برابر با ۶۰۰٬۵۶۸ نفر می‌باشد و از این نظر ۲۷اُمین استان کشور است.

براساس آخرین تقسیمات كشوری استان خراسان دارای ۲۳ شهرستان ۵۴ شهر و ۷۴ دهستان و ۷۹۹۶ آبادی دارای سكنه است. شهرستان های استان عبارتند از اسفراین، بجنورد، برادسكن، بیرجند، تایباد، تربت جام، تربت حیدریه، چناران، خواف، درگز، سبزوار، سرخس، شیروان، طبس، فردوس، فریمان، قاینات، قوچان، كاشمر، گناباد، مشهد، نهبندان و نیشابور

تاریخچه :

خراسان، در طول تاریخ شاهد ظهور و سقوط سلسله ها و دولت های بسیاری در قلمرو خود بوده است. اقوام مختلف اعراب، ترک ها، کردها، مغول ها، ترکمن ها و افغان ها زمان به زمان به این منطقه تغییرات را به ارمغان آورده اند.

جغرافیدانان باستان ایران، ایران را به هشت بخش تقسیم کرده که خراسان بزرگ شکوفا ترین و بزرگترین قلمرو بوده است. اسفراین نیز، در میان دیگر شهرهای استان، یکی از نقاط کانونی برای اقامت اقوام آریایی پس از ورود به ایران محسوب می گردد.

امپراتوری اشکانیان برای چندین سال در نزدیکی مرو در خراسان مستقر بوده است. در دوران ساسانیان نیز استان توسط یک سپهبد که "پادگوسبان" نامیده می شده و چهار مرگراوس (margraves) که هر یک فرمانده یکی چهار بخش استان بوده اند حکومت می شده است.

در دوران فتوحات مسلمانان در ایران خراسان به چهار بخش تقسیم گردید و هر بخش به اسم شهر بزرگ خود یعنی نیشابور، مرو، هرات و بلخ نامیده شدند.

استان سیستان و بلوچستان:  در جنوب خاوری ایران واقع است. این استان با حدود ۱۸۱٬۵۰۲ کیلومتر مربع وسعت، دومین استان پهناور ایران بعد از استان کرمان(۱۸۳٬۱۹۳ کیلومتر مربع)می‌باشد و بیش از ۱۱ درصد وسعت این کشور را دربرمی‌گیرد. سیستان شامل زابل و شهرهای اطرافش است و بلوچستان دربرگیرنده بقیه شهرها از زاهدان تا چابهار می باشد.

سیستان و بلوچستان ۱۱۰۰ کیلومتر مرز با کشورهای پاکستان و افغانستان و ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد و به دلیل قرار گرفتن در موقعیت راهبردی و ترانزیتی از اهمیت فراوانی برخوردار است به ویژه بندر چابهار که تنها بندر اقیانوسی ایران و آسانترین و بهترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه به آبهای آزاد است.

مردم استان سیستان و بلوچستان از قومیتهای بلوچ، سیستانی، فارسی زبان و پیرو اهل سنت و تشیع می‌باشند. این استان بیشتر آب و هوای گرم و خشک دارد اما در عین حال از تنوع آب و هوایی و اقلیمی ویژه‌ای برخوردار است و مناطق کوهستانی، جنگلی و باتلاقی نیز در این استان پهناور به چشم می‌خورد.

زاهدان مرکز این استان است که از طریق راه‌آهن با میرجاوه پاکستان ارتباط دارد و از سوی کرمان هم به راه‌آهن سراسری ایران متصل است. به زودی قرار است خط راه‌آهنی از سوی چابهار به مشهد و از آنجا به کشورهای آسیای میانه کشیده شود که این خط آهن نقش مهمی را در توسعهٔ این استان و خاور ایران ایفا خواهد کرد.

استان سیستان و بلوچستان با داشتن موقعیت راهبردی بازرگانی و ترانزیتی و دارا بودن کشاورزی و باغبانی (به ویژه میوه‌های استوایی و گرمسیری) و همچنین جاذبه‌های فراوان تاریخی و طبیعی و نیز صنعت در حال رشد از توانایی و ظرفیت فوق‌العاده‌ای برای توسعه و آبادانی برخوردار است و هم‌اکنون دولت ایران و بخش خصوصی، سرمایه‌گذاری‌های فراوانی را در این منطقه انجام می‌دهند.

لایحه تأسیس استان البرز در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۸ پس از تصویب در جلسه هیئت دولت به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد. این لایحه پس از بررسی توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی بالاخره در تاریخ ۱۳۸۹/۴/۷ به تصویب رسید و شهرستان کرج به عنوان مرکز استان معرفی گردید. اما شروع فعالیت استانداری استان البرز در تاریخ ۸۹/۶/۲۲ با حضور وزیر کشور و نخستین استاندارش – عیسی فرهادی - بود .
استان البرز با مساحت ۱۶۲کیلومتر مربع در غرب تهران و جنوب دامنه رشته کوه البرز واقع شده است. این استان
از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان مرکزی، از غرب به استان قزوین و از شرق به شهرستان تهران همسایه است. باید اضافه کرد که این استان در تقسیمات کشوری جزو سی و یکمین استان‌ ایران به شمارمی رود .
استان البرز هم‌اکنون مشتمل بر دو بخش است: بخش مرکزی که خود شامل ۶ دهستان به نام‌های: نسا، آسارا، آدران، کمال آباد، گرمدره که از تونل کندوان تا ماهدشت را شامل می شود .
بخش اشتهارد که از احمدآباد شروع شده و تا مرادتپه ادامه دارد، اشتهارد دارای یک دهستان به نام پلنگ آباد یا رحمانیه است .

اين تهران بزرگ هم براي خودش حكاياتي دارد كه بسيار جالب است. آنگونه كه پيداست مردم اين ابرشهر كنوني، علاقه زيادي به زندگي زيرزميني داشته اند و اكثر خانه ها چندين متر در زيرزمين واقع بوده. شايد براي جبران گذشته باشد كه تهراني هاي امروزدوست دارند در بالاترين نقطه شهر زندگي كنند و شايد روح اسلافشان اين دستور پنهان را به آنها مي دهد. البته اين زيرزمين نشيني دلايل متعددي داشته كه بدون هيچ شکی بايد گفت كه نشان از هوش مردمان ساكن آن زمان تهران دارد. ياقوت حموي در كتاب معجم البلدان هم به گونه اي به اين مساله اشاره مي كند و ترس تهراني ها از دشمنان را دليل زيرزمين نشيني مي داند. ظاهراً پنهان شدن تهراني ها از چشم دشمنان، خودش يك فن جنگي محسوب مي شد، چون محل اختفاي آنها به هيچ وجه توسط دشمنان قابل شناسائي نبوده و تمامي دشمنان با صرف چندين روز يا چندين هفته از عمر خود، بدون گرفتن هيچ نتيجه اي از همان راه آمده دفع شر مي كرده اند. آنگونه كه پيداست تهراني ها در دادن خسارت و غنيمت به دشمن، هرگز نم پس نمي داده اند و با استفاده از تكنيك اختفا، معاندان را دست به سر مي كرده اند. آنگونه كه پيداست شيوه خانه سازي مخفي فقط و فقط مخصوص تهراني ها بوده و اكثر قريه هاي اطراف از اين موهبت بي نصيب بوده اند. يكي ديگر از نكات جالب توجه در اين باره اين است كه تهراني هاي آن زمان هرگز اهل درگيري و خونريزي نبوده اند و تمامي هنرشان در مقابل دشمن، پنهان كردن خود در لايه هاي زيرزميني بوده كه البته با كمبود امكانات و افراد آن زمان ستودني است.

کشورايران، با تاریخی ده هزارساله، در جنوب غربی آسیا و درمنطقه خاور ميانه، با وسعتی حدود ۱٬۶۴۸٬۱۹۵ کیلومترمربع ، واقع شده است که از لحاظ مساحتی جزو هجدهمين كشور جهان محسوب مي شود. این کشور از شمال به ارمنستان،آذربایجان و ترکمنستان ، از شرق به افغانستان و پاکستان، از غرب به ترکیه و عراق و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان محدود می شود.
پايتخت کشورایران، تهران است كه بزرگترين شهر ايران نیز به شمار می آید. براساس آخرین تقسیمات کشوری ، این کشور دارای ۳۱ استان و ۲۶۸ شهرستان می باشد .
کشور ایران همانند سایر کشورهای جهان دارای زبان و دین رسمی، پرچم، تقویم و واحد پول مستقلی است . به طوری که زبان رسمي در ايران فارسي و دين رسمي اين كشور اسلام است.
در ايران جهت رانندگي راست است و ‌ ولتاژ برق مصرفي خانگي ۲۲۰+ براي دستگاه هاي برقي خانگي در نظرگرفته شده است.
پيش شماره تلفن در كشور ايران ۰۰۹۸ و دامنه اينترنتي آن ir. است.
همچنین نشانی درگاه ملی کشور ایران در فضای مجازی که از آن به عنوان «درگاه خدمات الکترونیکی ایران» یاد می شود iran.ir است.

Islamic Republic of Iran

CLIMATE:

Iran has a diverse climate. In the northwest, winters are cold with heavy snowfall and subfreezing temperatures during December and January. Spring and fall are relatively mild, while summers are dry and hot. In the south, winters are mild and the summers are very hot, having average daily temperatures in July exceeding 38° C (100° F). On the Khuzestan plain, summer heat is accompanied by high humidity.

In general, Iran has an arid climate in which most of the relatively scant annual precipitation falls from October through April. In most of the country, yearly precipitation averages 25 centimeters or less. The major exceptions are the higher mountain valleys of the Zagros and the Caspian coastal plain, where precipitation averages at least 50 centimeters annually. In the western part of the Caspian, rainfall exceeds 100 centimeters annually and is distributed relatively evenly throughout the year.

Carrying money :
Iran is still a cash economy, so bring enough hard currency for the duration of your stay. US dollars and euros are the most useful, and new and large (USD 100 or EUR 100 or higher) bills in good condition are perfered and usually get a better rate. Trade embargoes mean that banks will not forward cash advances on your foreign credit cards and they are only accepted by select stores for large purchases, such as Persian rugs. Most will be happy to forward you some cash on your credit card at the same time as your purchase. If you are desperate for cash, you can also try asking these shops to extend you the same favour without buying a rug or souvenir, but expect to pay dearly for the luxury.

Travellers' cheques Although in theory central banks in provincial capitals are able to cash them, the paperwork and time involved make them impractical for tourist use.

ATMs exist in most cities, and there are point-of-sale devices in some larger stores, but only local bank cards are accepted. Bank Tejarat is now providing a prepaid smart-card service for foreign tourists travelling to Iran. Using this service, you can buy a prepaid smart-card with foreign currency which can be used on the domestic ATM and point-of-sale network for withdrawing rials. You can apply for this service at some travel agents, if they support the service, or by visiting the special Tejarat Bank kiosk in Tehran's Mehrabad international airport. Before your departure, the remaining credit on the card can be changed back to foreign currency. Since the domestic ATM network is prone to malfunctions, and point-of-sale devices aren't common in stores, having a cash reserve (either rials or foreign currency) is still recommended.